Meer balans in je samengestelde gezin
De tweede zondag in oktober is benoemd tot landelijke stiefouderdag. Een dag van erkenning voor de rol van stiefouders voor hun liefde, zorg en inzet voor hun stiefgezin. Het komt vaker voor dan je denkt, want één op de vijf kinderen in Nederland woont in een, wat het CBS noemt ‘complexe gezinssamenstelling’. En helaas loopt twee op de drie relaties met een samengesteld gezin spaak. Dat maakt deze dag van erkenning noodzakelijk. Twee gebroken gezinnen succesvol samenvoegen is niet vanzelfsprekend. Sterker nog: dat ís niet meteen een nieuw gezin, maar een systeem van mensen die elkaar allemaal beïnvloeden.
Karin den Hollander uit Houten is zelf stiefmoeder en oprichter van de stichting Stiefacademie Nederland. Ze springt op de barricade voor het samengestelde gezin, zowel voor kinderen, ouders, stiefouders, professionals en andere betrokkenen. ,,Verliefdheid, waar het allemaal mee begint, is een vorm van ontoerekeningsvatbaarheid”, lacht Karin. ,,Je kunt een geweldige partner tegenkomen die al kinderen heeft. En besluiten om samen verder te gaan, maar het leven in een samengesteld gezin blijkt gaandeweg ingewikkelder dan je vooraf had verwacht. Dit toegeven is helaas moeilijk en vaak nog taboe.”
Een andere dynamiek
Een samengesteld gezin werkt anders dan een zogenoemd ‘traditioneel kerngezin’. Er heersen andere dynamieken waar je rekening mee dient te houden. Het is volgens Karin dan belangrijk om terug te gaan naar de tekentafel. Om uit te filteren wat werkt voor jullie en het beeld van ‘hoe het hoort’ lost te laten. ,,Een voorbeeld zijn vakanties. Veel mensen gaan ervan uit dat je als samengesteld gezin met z’n allen op vakantie moet gaan, maar werkt het wel? Misschien past het beter als iedere ouder met de eigen kinderen op pad gaat. En dan bijvoorbeeld een keer met z’n allen een nachtje weg en jullie als partners ook een keertje samen (voor de broodnodige voeding voor de klus waar je samen voor staat).”
De welbekende valkuilen
Stiefouders stappen regelmatig in dezelfde valkuilen blijkt uit ervaring van de Stiefacademie:
- Vaak gaan geliefden te snel met het introduceren van hun nieuwe partner en het opstarten van een samengesteld gezin. Neem daarvoor echt de tijd. Het duurt zo’n vier tot zeven jaar voordat een nieuw systeem een beetje soepel loopt. En sommige thema’s blijven gewoon altijd een rol spelen.
- Veel ouders hebben vooraf een te positief beeld van het samengestelde gezin. Maak tijd om in het begin al dingen door te spreken, verdiep je samen in wat er op je af gaat komen. Een goede voorbereiding is het halve werk en kan achteraf veel stress schelen.
- Besef dat een samengesteld systeem gebaseerd is op rouw. Zowel de kinderen als de ouders komen uit een gebroken situatie. Het kost tijd om te helen en er is vaak te weinig oog voor het verdriet.
Over het samengestelde gezin en alle valkuilen schreef Karin samen met Magda Hengst het boek ‘De mijne zijn de liefste’. Inmiddels komt er een vierde druk aan en noemen sommige stiefouders het boek ‘de bijbel voor samengestelde gezinnen’. Het boek bestel je eenvoudig via de website De mijne zijn de liefste - Stiefacademie Nederland
Stiefacademie biedt kennis en hulp
Stiefacademie Nederland biedt hulp met onder andere coaching, cursussen, (online) stiefcafé’s, webinars, artikelen, een eigen podcast en lees- en kijktips voor stiefouders. ,,Het is zo waardevol om je ervaringen te delen met andere (stief)ouders. Zo spreek ik stiefouders die zich schamen als ze niet op dezelfde manier van hun stiefkinderen houden als van hun eigen kinderen. In een groep leren ze dat andere ouders dat ook zo ervaren en dat dat oké is. Het maakt je geen slecht mens, je doet gigantisch je best. Die (h)erkenning is helend.” De Stiefacademie Nederland heeft alle informatie bij elkaar gebracht op de website: www.stiefacademienederland.nl
